Son yıllarda yaşadığımız iklim krizi, bağ ve bahçecilikte mahsul gelişimini etkileyen en riskli etkenlerinden biri olan ve tarımsal üretimde ciddi olumsuzluklara yol açan  ‘don’ tehlikesini ön plana çıkarıyor.  İlkbahar erken donları, birbirini izleyen günler arasındaki sıcaklık dalgalanmaları ve gece/gündüz arasındaki ısı farkları, don yiyen bitkilerde büyük bir verim ve kalite kaybına yol açıyor.    

Don, bitkinin dış hücre katmanlarında su kaybı oluştururken, sabah saatlerinde güneşin doğmasıyla yayılan radyasyona karşı bitkiyi korumasız bırakıyor. Sıfır derecenin altına inen sıcaklıkla don yiyen meyve ağaçlarının gövdelerinde de kalıcı hasarlar oluşabiliyor.

Don zararının azaltılmasında, termal netler, fanlar ve ısıtıcılar kullanılırken, en yaygın kullanılan önlemlerden birisi olarak da asma ve ağaçların üzerinden yapılan yağmurlama gösteriliyor. Mini sprinklerle pülverize sulama olan yağmurlama, ısı ve ventilasyon sistemlerindeki enerji sarfiyatının yarattığı yüksek maliyetlere karşı, düşük enerji ve su tasarrufu nedeniyle daha fazla tercih ediliyor.

Netafim Su Püskürtme (Sprink) Sistemleriyle ‘Don’ Tehlikesine Karşı Tam Koruma!

Su püskürtmeli sistemlerde, meyve ya da bitkinin tüm gövdesi püstürtülen suyla ince bir buz tabakasıyla kaplanıyor.  Böylece buz altında bir mikro klima oluşturularak, kaplama altı ortamının sabit sıcaklıkta kalması ve kaplamanın bitkiye zarar vermeyecek bir yalıtım görevi görmesi sağlanıyor.

NETAFIM’in geliştirdiği; Pulsar, SuperNet ve GyroNet ürünleri, %50’lere varan su tasarrufu sağlarken basınç ayarlı olmaları nedeniyle (Pulsar, SuperNet), özellikle engebeli arazilerde yer alan bağ, fidelik ve bahçelerde gereken su miktarında artma ya da azalmanın önüne geçiyor. Böylece eşit düzeyde su püskürtmesi sağlanarak, tam istenen kalınlıkta buzdan yalıtım katmanı elde ediliyor.

Don korumaya yönelik, ürün ve araziye en uygun sprink sistemlerin seçimi için mutlaka agronomistlere danışılması öneriliyor. Sistem kurulumunun en geç Kasım ayı içerisinde, havaların soğumaya başlamadan önce yapılması işin uzmanları tarafından özellikle hatırlatılıyor.