Tarihi Çarşı’yı kaybedersek, Kadıköy kimliğini yitirir!

Özel Haber: Adem Giden

Büyüdükçe yapaylaşan, dokusundan uzaklaşan İstanbul’un en nadide köşelerinden biri olarak çırpınarak günümüze gelebildi Kadıköy Tarihi Çarşı. Özellikle son 10 yılda rant ve çeşitli yatırımcıların kazanma hırsı ile birlikte ortaya çıkmaya başlayan erozyona tepkiler hat safhaya çıkarken sürekli bölgenin röntgenini çeken Caferağa Mahallesi Muhtarı Zeynep Ayman, Kadıköy Gazetesi’ne dobra dobra konuştu; “Çarşımızın elimizden kayıp gitmesine izin vermeyeceğiz!”

Takvimler Ocak 2018 ve Kadıköy Tarihi Çarşı, megaşehrin “Nostaljik-hareketli” ender köşelerinden biri olmaya devam ederken İstanbul son yıllarda birçok çarşısını ne yazık ki kaybetti. Beyoğlu’nda Kelebek Korse, Beşiktaş’ta kaymakçı, birçok semtte sayısız asırlık dükkanlar ve köklü esnaflar bir bir tarihe karışıyor, karıştı da! Son olarak Kadıköy’ün Brezilya Kurukahvecisi de kapandı kapanıyordu ki, şans eseri küçük bir dükkan bularak çarşının bir köşesine sığındılar. Sürekli yazılıyor, çiziliyor, bölge sakinlerinin, sivil toplum örgütleri ve vatandaşların yoğun çabasıyla yer yer gündeme taşınıyor ancak; Ortada elle tutulur bir kalıcı sonuç hala yok! Gerçek mi gerçek Kadıköylüleri rahatsız eden en önemli ayrıntılardan birinin de bu olduğu biliniyor; “Hep konuşuluyor ama çözüm için ne yapıldı…”

TEK TİPLEŞME, EĞLENCE, YEME-İÇME KASIRGASI!

Kadıköy Tarihi Çarşı’daki çeşitliğin bir kısmının İstanbul’un tamamında bulunamadığı biliniyor. Baharatçılar, kasaplar, manavlar, balıklar, nalburlar, sahaflar, eczacılar, saatçiler, eskiciler, gramafoncular, kıyafetçiler, börekçiler, Baylan kup griye, çorbacılar ve yemekçiler; Daha neler neler…

Bir Mısır Çarşısı olmasa da Kadıköy Tarihi Çarşı’daki sayılı lezzetler İstanbul’un hiçbir yerinde yok, ya da buradan göç yolculuğuna başlamış. Sadece dükkanların camekanlarını tek tek gezip layığıyla incelemeye başlasanız, sabahtan akşama kadar yarısını tamamlayamayacağınız eşsiz bir dünya iken hızla gelen kan kaybı, Öz Kadıköylüleri çok ürkütüyor.

Kadıköy Rıhtımı’nda eşsiz bir köşede olması nedeniyle çok yoğun ziyaretçi sayısı, büyük firmalar ile eğlence sektöründeki işletmelerin inanılmaz derecede iştahını kabartınca, ortaya “paranın gücü” gerçeği çıkıyor. Yıllardır dükkanlarına 5-10 Bin TL arasında kira bedeli ödeyen esnafın “Basarım 30 Bin TL’yi, alırım yerini” gibi “kibar” tehditler ile yıllar içinde morallerin bozulduğu Kadıköy Tarihi Çarşı’da gerçekten de kira bedelleri bazı noktalarda 30 Bin TL’nin de üzerine çıktı.

KADIKÖYLÜLERİN BIKTIĞI GERÇEK; İLGİSİZLİK, YETERSİZLİK, SONUÇSUZLUK…

Kadıköy’de bir “boşluğun, yetersizlik ve ilgisizliğin” önemli derecede hissedildiğine yönelik yorumlar özellikle sosyal medya hesaplarındaki yorumlara sıklıkla rastlanıyor. Peki gerçekten de öyle mi? Bu noktada sadece çevreye biraz dikkatli bakmanız yeterli! Çarşı geçmişi Millattan Önce 3.000’li yıllara dayanan, asırlık kiliseleri bulunan, çeşmeleri ve eski binaları ile hala tarihin nefes aldığı Kadıköy’de birkaç tane de olsa turistik tabela neden yok? Rıhtım ve çevresinde, hatta Kadıköy’ün tamamında neden aktif turizm ofisleri yok? Buradaki bazı lezzetler dillere destan, baş döndürüyor ancak ortada ne bir gastronomi hareketi var, ne de yapılanması… Kadıköy dokusunu hiç bilmeyen yatırımcıların büyük paralar saçarak dört bir yanı közde kahvehane masaları ve sandalyeleriyle donatabildiğinde çarşı dokusu adına bir engel olmaması kaygısı ne kadar devam edecek? Mülk sahipleri kira artışlarını istediği rakamlara çıkarabilir konuma geldi, envanteri çıkarılan Kadıköy Tarihi Çarşı tam anlamıyla yasal olarak nasıl korunabilir ve bunun keskin çizgilerle netleştirilmesi için yerel yönetimlerce gerekli pozitif baskı yapılıyor mu?
Bu ve bunun gibi sayısız soru, son zamanlarda Kadıköylülerin hafızasını yoğun bir şekilde meşgul ediyor.

ZEYNEP AYMAN: EĞLENCE BAŞKA YERLERDE OLUR, BU DOKU İSE HİÇBİR ZAMAN YERİNE GELMEZ!

Kadıköy Tarihi Çarşı’nın sorumluluk alanlarında bulunan Caferağa Mahallesi Muhtarı Zeynep Ayman, Kadıköy Gazetesi’ne şu açıklamalarda bulundu;

İstanbul genelinde büyük kitleler, kendi ilçelerinde bulamadıklarını yaşamak için tek akbil basarak soluğu Kadıköy’de alıyorlar. Dolayısıyla Kadıköy’e ilgi çok büyük, hatta bu önümüzdeki süreçte daha fazla da artabilir. Bu noktada eğlence, yeme-içme gibi gereksinimleri artan kitleleri kendine çekip çok kazanç elde etmek isteyenler var. Ancak hiçbir şeyle kıyaslanmayacak, kaybettiğimizde de geri gelmeyecek olan değerimiz, Tarihi Çarşı’mızdır.
Kadıköy Tarihi Çarşı özelliğini kaybetmemeli. Tek tipleşme tehdidi sürekli gündemimizde. Baklavacı, ayakkabı tamircisi, elektrikçi, nalbur, perdeci yok artık. Ohannis amcanın Artun Saat dükkanı, Sabuncakis ya da Terzi Fahri’de. Rebul kolonyacısı, İngiliz Pazarı tarihe karıştı. Sadece iki eczane kaldı. Kitapçılar kira bedellerine dayanamıyor.

Elbet Kadıköy dokusunda eğlence de olacak, içkili restoranlar da ancak bunlar çoğalıp diğer esnafları yutmamalı, bir denge olmalı. Hızla tek tipleşme, çarşı kültürümüzü yok ediyor. Bizler Kadıköylüler olarak artık gözle görülür, elle tutulur nesnel sonuçları yaşamak istiyoruz.