TRAFİKTEKİ GİZLİ GÖZLER Fahri Trafik Müfettişleri,
TRAFİKTEKİ GİZLİ GÖZLER Fahri Trafik Müfettişleri,
Ülkemizde artarak meydana gelen trafik kazaları ile can kayıplarında da artışların olması, yetkilileri çeşitli arayışlara yönlendirmiş ve yaptıkları çalışmalar sonucunda, sivil inisiyatif ten de yararlanma görüşü ağırlık kazanmıştır. Bunun üzerine dünyada ki örnekleri de inceleyerek başlayan araştırmalar 1997 yılında somutlaşmış ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa uygun ‘’Fahri Trafik Müfettişliği’’ birimi kurulması kararı alınmış, hiç vakit kaybetmeden Fahri Trafik görev ve yetkileri yönetmeliği de hazırlanarak çalışmalar başlatılmıştır.
Öncelikle Fahri Trafik Müfettişi olabilmek için gerekli şartlar oluşturulmuştur.
Buna göre ; T.C. vatandaşı olmak ,
Yüksek okul mezunu olmak,
40 Yaşını doldurmuş ve üzerinde olmak,
En az 10 Yıllık sürücü belgesi sahibi olmak,
Kısıtlı veya Kamu haklarında yasaklı olmamak,
Asli kusurlu olarak ölümlü trafik kazasına karışmamış olmak,
Müracaat tarihinden önceki yıl içerisinde 100 ceza puanı nedeni ile sürücü belgesinin geri alınmamış olması , koşulları getirilmiştir. Bu koşulları taşıyanların da bulundukları illerin Valiliklerine müracaat etmeleri öngörülmüştür. Valilikçe alınan belgeler değerlendirmek üzere Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir. Burada yapılan inceleme sonucunda Fahri Trafik Müfettişi olmalarında sakınca bulunmayanların belgeleri İçişleri Bakanlığının onayına sunulmuş sonrasında da Fahri Trafik Müfettişi belgesi düzenlenerek ülkemizde Fahri Trafik Müfettişleri sistemli olarak çalışmalarına başlatılmıştır. Çalışmaya başlayan Fahri Trafik Müfettişleri görev ve yetkileri yönetmeliği ile belirlenen yapacakları ve yapmayacakları işlerde belli kurallara bağlanmıştır.
Bu kurallara göre;
Fahri Trafik müfettişleri yer ve zaman kısıtlaması olmadan ülkenin her yerinde görev yapabilirler, Görevlerini yaparken adil ve tarafsız olmak zorundadırlar.
Günlük yaşantıları esnasında tespit ettikleri trafik kural ihlalleri için tutanak düzenlerler.
Trafik güvenliği için görüş ve öneride bulunabilirler.
Tanzim ettikleri kural ihlali tutanaklarını elektronik ortamda Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderiler, Kural ihlali tutanaklarında, ihlalin yapıldığı gün ve saati, nerde ve hangi ihlalin yapıldığını, ihlalin kanun maddesini ve aracın plakası, rengi markasını da belirtirler.
Fahri trafik müfettişleri tamamen gönüllülük esaslarına göre görev yaparlar, yaptıkları görevden dolayı herhangi bir maaş ödenek veya pirim almazlar.
Tespit ettikleri trafik kural ihlalleri için fotoğraf veya video çekemezler. Yapılan ihlallerle ilgili kanıt göstermek zorunlulukları yoktur.
Araç durduramazlar, sürücüler ile muhatap olamazlar. Belge ve evrak kontrolü yapamazlar. Kanun ve yönetmelik ile sınırları belirlenmiş bu görev için bir araya gelen gönüllüler grubu kazaların ve can kayıplarının azaltılmasına katkı sunmak üzere 1998 yılında İstanbul’ da ‘’Fahri Trafik Müfettişleri Derneğini ‘’ kurmuşlar. Kurulan dernek halen İstanbul ili Kadıköy ilçesinde Başkan Avukat Sami Güleçyüz ve yönetim kurulu arkadaşları ile birlikte başarılı çalışmalarına devam etmektedir.
Fahri Trafik Müfettişleri Derneğin den alınan bilgilere göre;
Ülkemiz genelinde ki 81 ilimizde de fahri Trafik Müfettişleri görev yapmaktadır.
En fazla müfettiş sayısının bulunduğu il ise İstanbul’dur sayıları ise 6.000 civarındadır.
Yönetmelik gereğince ülkemiz genelinde 27 milyon tescilli motorlu araç karşılığında binde/iki araç sayısı müfettiş tespitine göre 54 bin müfettiş olması gerekir ken bu sayı maalesef 36 bin civarındadır. Bu da sayının yetersiz olduğunu göstermeye yetmektedir. 2022 yılı resmi verilerine göre, İstanbul’ da 4milyon yedi yüz bin motorlu araç sayısına göre Fahri Trafik Müfettişi sayısı da en azından 9bin dört yüz olmalıdır. Peki bu görevin ifası sırasında art niyetli ve husumete dayalı tutanak tanzim edenler var mı dır? Tabii ki olabilir. Ancak böyle bir davranışta bulunanlar tespit edildiğinde Emniyet Genel Müdürlüğünün yetkili ve İç işleri Bakanlığının onayı ile görevlerine son verilir. Günümüze geldiğimizde halkımızca Fahri Trafik Müfettişi benimsenmiş ve prestij kazanmıştır. Trafik kazalarının azaltılmasında da katkılarının olduğu tespit edilmiştir. Fahri Trafik Müfettişleri arasında tanınmış ve ünlü olarak bilinen isimlerin yanı sıra hemen hemen her meslek grubundan da kimselerin olduğu dikkatlerden kaçmamıştır. Trafiğin görünmeyen gizli gözleri Fahri Trafik Müfettişleri , trafiğin görünmeyen gönüllü kahramanlarına teşekkür ederek başarılı çalışmalarının devamını diliyorum. Trafik kazaları ve can kayıplarının olmadığı günlerde buluşmak dileğimle.
Sevgiler, saygılar
YILMAZ UĞURLUAKAN
